SMART Goal vs PACT Goal
เชื่อว่าใครก็ตามที่เคยวุ่นวายเกี่ยวกับการตั้งเป้าหมายจะคุ้นเคยกับคำว่า SMART Goal เป็นอย่างดี และคิดว่าเป็นวิธีการตั้งเป้าหมายที่เป็นที่นิยมกันมาก และง่ายต่อการปฏิบัติให้สำเร็จ อย่างไรก็ตาม SMART Goal มักจะมีปัญหากับการทำแบบที่มีระยะยาวๆ และมีความทะเยอทะยานสูง วันนี้จะมาดูทางเลือกในการทำ Goal Setting ทางอื่นกันบ้าง
รูปแบบวิธีการตั้งเป้าหมาย
โดยทั่วไปแล้วเราจะแบ่งการตั้งเป้าหมายเป็น 2 ประเภท
- Stretch Goal หรือ Ambitious Goal หรือ Challenging Goal เป้าหมายแบบนี้มักจะเป็นการตั้งเป้าเกินกว่าความสามารถที่ตัวเองเห็นในปัจจุบัน ตัวอย่างเช่น เป้าหมายการพามนุษย์โลกไปดาวอังคาร ของอีลอน มัสต์ เป้าหมายลักษณะนี้จะดูมีความหมายกับผู้ตั้ง มีแรงกระตุ้น อย่างไรก็ตามถ้าผู้ทำเป้าหมายไม่ได้ Buy-in มาก ก็มีโอกาสที่จะไม่ประสบความสำเร็จสูง
- SMART Goal เป็นการตั้งเป้าหมายประเภท Leapflog อาจจะทำให้มีความท้อแท้ใจ จึงมีการตั้งเป้าหมายที่มีลักษณะที่พอดีคำ และเป็นรูปธรรมมากขึ้น ในปี 1981 George T Doran ได้ตั้งนิยามของเป้าหมายมาอยู่ในคำย่อ อยู่ 5 ตัว ได้แก่
- Specific — เฉพาะเจาะจง ชัดเจน
- Measurable — วัดผลได้ง่าย
- Achievable (Attainable) — เป้าหมายต้องมองแล้วว่าเป็นไปได้ว่าจะสำเร็จ
- Relevant — เกี่ยวข้องกับตัวผู้ตั้งเป้าหมาย เช่นอาจจะไปในทางเดียวกับเป้าหมายใหญ่
- Timely — มีกรอบเวลา
ตัวอย่างของ SMART Goal เช่น เพิ่มยอดขาย 10% ใน 3 เดือน หรือวิ่งมาราธอนให้ได้ใน 1 ปี เป็นต้น
แล้ว SMART Goal มีข้อจำกัดอย่างไรบ้าง
ในบางครั้งเป้าหมายบางเป้าหมายตัวเราเองก็ไม่สามารถประมาณมันได้ เช่น ถ้าพูดถึงการเอา เรื่องการไปดาวอังคาร ในมุมมองของเราเอง ก็เราไม่แน่ใจว่าจะประมาณกรอบเวลาอย่างไรดี หรือแม้กระทั่งอาจจะไม่คิดที่จะตั้งเลยเพราะคิดว่าจะทำได้ ซึ่งในการที่จะแก้ปัญหาส่วนนี้ เราจะซอย SMART Goal เป็นส่วนย่อยๆ ให้ align กับ Ambitious Goal
PACT Goal
เมื่อ SMART Goal ไม่ได้สนับสนุนเรื่องการตั้งเป้าหมายให้ทะเยอทะยานและทำกันยาวๆ มากนัก จึงมีผู้คิดค้นคำใหม่ขึ้นมาเรียกว่า PACT Goal ซึ่งประกอบด้วยคำย่อดังนี้
- Purposeful — สิ่งที่ทำมีความหมายหรือนำพาไปสู่เป้าหมายของผู้ตั้งเป้าหมาย
- Actionable — เป้าหมายสามารถทำได้และควบคุมได้ ตรงนี้จุดที่สำคัญคือการเปลี่ยนโฟกัสกับเป้าหมายที่อยู่ไกลๆเหมือนเส้นชัย เป็นการกระทำของตัวเราเองซึ่งเป็นสิ่งที่ควบคุมได้ ซึ่งตรงนี้อยู่ในความเชื่อที่ว่า ปฏิบัติวันนี้ดีกว่าการวางแผนเวอร์วังสำหรับอนาคต
- Continuous — การกระทำที่เกิดขึ้นที่จะไปถึงเป้าหมายต้องง่ายและต่อเนื่อง ถ้าในอีกมุมนึงมันคือ Continuous Improvement ไปเรื่อยๆ
- Trackable — สังเกตว่าเขาจะไม่ได้ใช้คำว่าวัดผลได้ แต่ใช้แค่ Track งานได้ไหม ซึ่งเราสามารถตอบเพียงว่าทำหรือไม่ได้ทำเท่านั้น
ตัวอย่างของ PACT Goal เมื่อเทียบกับ SMART Goal
SMART — “หาคน subscribe ให้ได้ 5000 คนใน 25 สัปดาห์”
PACT — “ตีพิมพ์จดหมายข่าว 25 ฉบับ ใน 25 สัปดาห์”
SMART — “เรียนได้เกรดเฉลี่ย 4.0 ในภาคการศึกษาที่จะถึงนี้”
PACT — “ศึกษาเพิ่มเติม 2 ชั่วโมงต่อ 1 ชั่วโมงในห้องเรียน และต้องทำการบ้านให้ครบและส่งให้ตรงเวลา”
SMART — “วิ่งมาราธอนให้จบ 4 ชั่วโมงครึ่ง ในปีนี้”
PACT: “ปีนี้จะวิ่งทุกวัน”
สิ่งที่อยากให้สังเกตคือ PACT Goal จะเน้นสิ่งที่เราได้ทำออกมา มากกว่าผลลัพธ์ที่อยู่ภายนอกและควบคุมได้ยากกว่า นอกจากนี้สิ่งที่ทำจะเขียนเข้าใจง่ายว่าจะทำอะไร และมีความต่อเนื่องในการทำ
งานที่ PACT จะทำได้ดี
อันนี้เป็นความเห็นส่วนตัวนะครับ แต่ถ้าเรามีเป้าหมายที่จะพัฒนาทักษะอะไรบางอย่าง PACT จะทำได้ดีกว่า หรือแม้กระทั่งการเปลี่ยนนิสัย หรือการสร้างความเคยชิน PACT จะทำได้ดีกว่า ด้วยลักษณะของงานที่ต้องทำที่ชัดเจน และมีความต่อเนื่องทำให้มีการเรียนรู้และพัฒนาอย่างต่อเนื่องเช่นเดียวกัน
มีอยู่ปีนึง ผู้เขียนอยากจะพัฒนา skill การฟังภาษาอังกฤษ ตั้งเป้าหมายว่าจะอยากจะฟังภาษาอังกฤษให้ทันและรู้เรื่อง
สิ่งที่ทำในปีนั้นคือ เปิดหนังสือเสียงภาษาอังกฤษฟังขณะขับรถทุกวัน ทำให้จากที่ฟังแล้วยังแยกคำออกมาไม่ทัน กลายเป็นสามารถรับรู้ได้อย่างรวดเร็วขึ้นว่าเสียงที่เข้ามาเป็นคำอะไร
นอกจากนี้การสร้างผลงานอย่างต่อเนื่องก็ทำให้เกิด Marketing Awareness ได้ เช่น
ถ้าใครเคยขายรูปในเว็บขายภาพ online คำแนะนำจากพี่ๆ รุ่นใหญ่ที่เคยขายภาพมาก่อน มักจะแนะนำก็คือ ลงภาพบ่อยๆ และต่อเนื่อง
เพราะส่วนหนึ่งมันทำให้ลูกค้าเห็นตัวเราบ่อยขึ้นทำให้เป็นที่รู้จักมากขึ้น นอกจากนี้ความสม่ำเสมออาจจะส่งผลที่ดีแบบอ้อมๆกับความน่าเช่ือถืออีกด้วย
สุดท้าย
ถ้าถามว่าใช้อันไหนดีกว่ากัน คำตอบที่ง่ายที่สุดคือ ไม่มี แต่ละท่านั้นไม่ได้ถูกสร้างมาเพื่อเป็น One-size fit all เพื่อแก้ปัญหาทุกอย่าง แต่เราต้องเลือกให้วิธีการที่เหมาะสมกับเป้าหมายของเราเอง
ดังนั้นทุกอย่างก็จะย้อนกลับมาถามตัวเราว่า เราจะตั้งเป้าหมายไปเพื่ออะไร
ที่มา
- SMART goals are not so smart: make a PACT instead, https://nesslabs.com/smart-goals-pact
- MEET PACT: THE SMART GOALS ALTERNATIVE YOU’VE NEVER HEARD OF, https://www.nsls.org/blog/pact-goals-smart-goals-alternative
- 02.01 — Goals and Performance, Inspiring and Motivating Individual, Coursera / U of Michigan, https://www.coursera.org/learn/motivate-people-teams/home/welcome